اختلاف نظر دولت و بانک مرکزی روی نرخ تسعیر ارز امکان ارائه کارت های بانکی برای گردشگران خارجی را از بین برده است.

سیدرضا صالحی امیری وزیر میراث فرهنگی و گردشگری در گفتگوی اختصاصی با «اطلاعات» ضمن بیان این مطلب به بررسی برخی مشکلات توسعه گردشگری در ایران پرداخت.
به گزارش خبرنگار ما، توسعه صنعت گردشگری در ایران علاوه بر مشکلات سیاسی، فرهنگی و کمبود زیرساخت‌های لازم، با چالش‌های اقتصادی هم روبروست. یکی از مهمترین موانع برنامه جذب گردشگران خارجی به ایران، موضوع نرخ تسعیر ارز در داخل کشور است.
هم اینک گردشگران خارجی برای پرداخت های ریالی در ایران ترجیح می دهند که اسکناس ارزی خود را در بازار آزاد به ریال تبدیل کنند و سپس کالا یا خدمات مورد نیاز خود را به شکل نقدی خریداری کنند. این نحوه معاملات نقدی چه در هنگام تبدیل ارز به ریال و چه در زمان خرید نقدی کالا یا خدمات، مخاطراتی را برای گردشگران خارجی به همراه دارد که این موضوع می تواند به عنوان یک عامل منفی، مانع جذب گردشگر خارجی در کشور باشد.
 در اغلب نقاط جهان، گردشگران خارجی به محض ورود به کشور مقصد با استفاده از انواع کارت های اعتباری قادر به تسعیر ارز و خرید کالا یا خدمت هستند و دارایی آنها در این فرایند از بالاترین ایمنی برخوردار است. اما موانع صدور کارت اعتباری برای گردشگران خارجی در ایران، آنها را وادار به معاملات نقدی کرده است.
این گزارش می افزاید: پیشنهاد صدور کارت اعتباری برای گردشگران خارجی نخستین بار حدود ۱۰ سال قبل از سوی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران به دولت ارائه شد ولی در این مدت به دلیل تنگناهای قانونی هیچگاه از مرحله صدور «توریست کارت بانک ملی ایران» فراتر نرفت.
این کارت اعتباری با حداکثر اعتبار شارژ ۵۰۰۰ دلار از سوی گردشگران خارجی، اگرچه امکان استفاده در تمام پایانه‌های فروش را داشت ولی دریافت وجه نقد از آن فقط  در دستگاه‌های خودپرداز بانک ملی ایران مقدور بود و انتقال وجه به توریست کارت امکان نداشت. در عین حال گردشگران هنگام خروج از کشور برای دریافت مابقی اعتبار موجود در توریست کارت به شکل ارزی با مشکلاتی روبرو بودند که استقبال از این خدمات بانکی را به حداقل رساند.
بانک مرکزی در آذر پارسال با ابلاغ دستورالعمل نحوه صدور کارت ریالی برای گردشگران و سایر اشخاص حقیقی خارجی غیرمقیم بخش زیادی از این مشکلات را برطرف کرد ولی با الزام تسعیر ارز به نرخ بازار مبادله قفل بزرگتری به این خدمات گردشگری زده شد.
وزیر میراث فرهنگی و گردشگری ضمن اشاره به موانع صدور کارت اعتبار خرید برای گردشگران خارجی گفت: هم اینک تفاوت نرخ ارز در بازار آزاد و بازار مبادله ای به بیش از ۳۰ هزار تومان (حدود ۳۰ سنت) رسیده و بدیهی است که گردشگر خارجی از کاهش ارزش دارایی ارزی خود در معامله با مرکز مبادله ارزی استقبال نمی کند.
صالحی امیری ادامه داد: ما به بانک مرکزی پیشنهاد کردیم با تسعیر ارز گردشگران خارجی به نرخ بازار آزاد موافقت کند ولی مسئولان این بانک مخالفند و صرفاً نرخ مرکز مبادله را به عنوان مرجع رسمی معاملات ارزی می شناسند.
 این اختلاف نظر باعث شده تا گردشگران خارجی از دریافت کارت اعتبار ریالی با دستورالعمل جدید بانک مرکزی استقبال نکنند و عملاً مشکل مانند گذشته باقی باشد.
وی با بیان اینکه بعد از جنگ ۱۲ روزه افت حضور گردشگران در ایران را داشتیم، گفت: ارزیابی‌مان این است که تا پایان امسال ما به ظرفیت قبل از جنگ برگردیم.
وزیر میراث فرهنگی و گردشگری گفت: در چارچوب برنامه پنجساله هفتم توسعه مکلف هستیم که آمار ورود گردشگران خارجی را به ۱۵میلیون نفر در سال برسانیم؛ البته قرار شده تا این هدف با رشد ۲۵ درصد سالانه محقق شود.
وی با اشاره به اینکه پارسال حدود ۷ میلیون گردشگر خارجی جذب کردیم، هرچند انتظار ارقام بیشتری را داشتیم، افزود: بعد از جنگ ۱۲ روزه تحمیلی این رقم به شدت دچار افت شد؛ اما از اوایل شهریور دوباره روند صعودی آن آغاز شده است. به همین دلیل انتظار داریم تا پایان امسال به آمار پیش از شروع جنگ ۱۲ روزه برگردیم.
صالحی امیری ادامه داد: طبق برنامه ریزی های جدید، اولویت ما برای جذب گردشگر از آسیای میانه، قفقاز، عراق و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس است و در مرحله دوم به دنبال پذیرش گردشگر از کشورهای بزرگ اسلامی مانند مصر، اندونزی و مالزی هستیم.
 خبر دیگر در همین رابطه حاکیست: معاون فرهنگی و گردشگری دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری و مناطق ویژه اقتصادی کشور دیروز از راه اندازی یک سیستم نرم افزاری برای تسعیر ارز گردشگران خارجی در ایران خبر داد.
 به گفته مهدی مزینانی، با کمک شرکت‌های دانش بنیان یک اپلیکیشن طراحی شده که گردشگران خارجی با ورود به خاک ایران می توانند این برنامه را روی گوشی تلفن همراه خود نصب کنند.
 وی افزود: با استفاده از این اپلیکیشن هر گردشگر قادر خواهد بود ارز خود را درون کیف پول الکترونیک خود حمل کرده و بدون مراجعه به صرافی ها به راحتی هر گونه کالا یا خدمت را در ایران با واریز وجه به حساب فروشنده به شکل ریالی خریداری کند.
معاون دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد  گفت: این اپلیکیشن مشکل تحریم انتقال ارز به ایران برای گردشگران خارجی را برطرف می کند و آنها را از معاملات نقدی در بازار داخلی بی نیاز خواهد کرد.